कल्पना करा अशा एका वर्गखोलीची, जिथे चार भिंती नाहीत, विचारांना कोणतीही मर्यादा नाही, फक्त ज्ञानाचं वातावरण आणि आनंदाचा वर्षाव!
ओडिशाच्या मलकानगिरी जिल्ह्यातील कोंडेल गावात मुख्याध्यापक बसंतकुमार राणा यांनी मुलांसाठी शिक्षणालाच खेळासारखं मनोरंजक बनवले आहे.
इथे दगडांवर अक्षरं कोरलेली आहेत, झाडांच्या खोडांवर अंक लिहिलेले आहेत, आणि शब्दखेळ प्रत्येक भिंतीवर आणि कोपऱ्यावर विखुरलेले आहेत. इतकंच नाही, तर कोरडी ठेंगणी झाडं आणि जुने कुंडेसुद्धा शिक्षणाचा भाग झाले आहेत.
आत, खेळण्यांच्या रांगा वर्गखोली उजळवतात. गणिताला राणा यांनी स्वतः बनवलेल्या बाहुल्या आणि मुखवट्यांमधून जिवंतपणा दिला आहे. सावलीच्या खेळांपासून ते काठीच्या बाहुल्यांपर्यंत, प्रत्येक धडा एखाद्या कथेसारखा वाटतो. त्यांनी तर ‘आनंदाची शिकवण’ या नावाचा स्वतंत्र ताससुद्धा ठेवला आहे.
आणि याचे परिणाम मनाला भिडणारे आहेत— मुलं अनेकदा शाळा सुरू होण्याआधीच येऊन बसतात, शिकण्याच्या व खेळण्याच्या उत्साहाने!
राणा जेव्हा शाळेत रुजू झाला तेव्हा फक्त 86 विद्यार्थी होते. आज वर्गात 148 विद्यार्थी आहेत, त्यातले अनेक असे, ज्यांनी शिक्षण सोडून दिलं होतं, पण या शाळेतला आनंद पाहून परतले.
तीन दशकांपासून शिकवत असलेल्या राणा यांचा विश्वास आहे की सुरुवातीची वर्षे हीच खरी पाया आहेत.
आणि या ध्यासासाठीच या Teachers’ Day निमित्त, बदल घडवणाऱ्या 54 वर्षीय शिक्षक बसंत कुमार राणा यांना राष्ट्रीय शिक्षक सन्मान 2025 ने सन्मानित केले आहे.
आपल्या प्रतिक्रिया आमच्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहेत .